Om de principes van deze oefening ook te begrijpen, hieronder meer uitleg over hoe de adem fysiek werkt.
De adembeweging wordt door een aantal spieren in je lijf verzorgd. Ten eerste door het middenrif (diafragma), een spier/peesplaat die dwars door je lijf heenloopt, en de buik- van de borstholte scheidt. Dit middenrif is in ontspannen toestand koepelvormig. De longen zitten met de onderzijde aan het middenrif vast. Als je inademt, spant het middenrif zich aan en plat af. Vergroot daarmee de longen (met name naar beneden) en drukt de buikinhoud iets omlaag. Vandaar dat bij een inademing de buik iets opbolt.
Als je uitademt, ontspant het middenrif weer, en wordt weer koepelvormig. De longen verkleinen, de lucht stroomt naar buiten en de buik veert weer terug.
Het actief vergroten van de borst is natuurlijk ook een adembeweging. Je spant de tussenribspieren aan en spreidt zo je ribben. Ook til je je schouders en borstbeen op. Zo worden de longen ook vergroot. Dit is de adembeweging die gebeurt als je denkt aan inademen en bewust diep gaat inademen en als je b.v. heel actief bent, en de beweging van het middenrif niet meer afdoende is.
De beweging van het middenrif echter, waarmee de adembeweging dus met name voelbaar is in de buik, gaat altijd door. Ook als je er niet aan denkt. We noemen dit dan ook onwillekeurig. Ook als je totaal ontspannen bent, slaapt, is de buikadem de adembeweging.
En andersom is dat principe ook inzetbaar. Als je gespannen bent, en bewust wilt ontspannen: adem dan bewust in je buik. Dan ontspan je vanzelf. Dat heeft een fysieke component, maar heeft ook te maken met je aandacht: als je bewust in je buik gaat ademen, verleg je je focus van je hoofd (met al je gedachten) naar je lijf. Raak je vanzelf meer ontspannen!